Terpen en Tradities: Het Verhaal van Burum en de Leeghte.
Burum is een dorp in de provincie Friesland, in de gemeente Noardeast-Fryslân. Het dorp heeft een lange en rijke geschiedenis, die teruggaat tot de vroege Middeleeuwen. Burum is ontstaan op een terp die op een kwelderwal werd opgeworpen om bescherming te bieden tegen het water. Het dorp werd voor het eerst genoemd in een oorkonde uit 1408, waarin de inwoners hun kerk verkochten aan het klooster van Gerkesklooster. Dit klooster had veel invloed en macht in het gebied, en liet het land van Burum indijken en bewerken door boeren die aan het klooster onderworpen waren. Na de Hervorming in de 16e eeuw verloor het klooster zijn gezag over Burum.
Burum had ook een ander klooster in de buurt, het cisterciënzer vrouwenklooster Galilea, dat tussen de 13e en 16e eeuw bestond. Op de plaats van dit klooster staan nu enkele monumentale boerderijen aan de Friesestraatweg. Burum had een waterverbinding met de Lauwers via de Burumervaart, die ook Schipsloot werd genoemd. In 2006 is er een nieuwe verbinding met de Olde Lauwers gegraven, waaraan een jachthaven ligt.
Het dorp heeft een karakteristieke dorpskom rond de kerk, die in 1784 werd gebouwd ter vervanging van de middeleeuwse voorganger. De kerk is een eenvoudige zaalkerk met een geveltoren en een driezijdig gesloten koor. Het interieur is echter rijk en voorzien van fraai meubilair uit de 17e en 18e eeuw². Aan de Uithof en de Herestraat staan verschillende soorten woningen, waaronder een oude pastorie uit 1678 en een nieuwe pastorie uit 1878. Het silhouet van Burum wordt verrijkt door de koren- en pelmolen Windlust, die al in 1694 op deze plaats wordt vermeld. De huidige molen dateert uit 1787 en is vaak hersteld en gerestaureerd.
De streek de Leeghte is een gebied ten zuiden van Burum, dat vroeger een laaggelegen en drassig land was. Het was een onderdeel van het Burumerland, dat door het klooster van Gerkesklooster werd ingedijkt en ontgonnen. De Leeghte was vooral geschikt voor veeteelt, en er stonden veel boerderijen en hooischuren. In de 19e eeuw werd de Leeghte doorsneden door de Friesestraatweg, die de verbinding vormde tussen Groningen en Leeuwarden. De Leeghte is nu een landelijk en rustig gebied, waar nog enkele oude boerderijen te zien zijn.
Bron:
– Burum – dorp in Friesland – FrieslandWonderland;
– Welkom op Burum in Beeld.